10 vragen en antwoorden over Pau d’Arco

Wat is Pau d’Arco?

Pau d’Arco is een boom uit de ‘Bignoniaceae’ familie. De officiële naam van de boom is Tabebuia avellanedae, maar de boom heeft nog vele andere namen, waaronder o.a. roze lapacho, roze ipé of roze trompetboom. De boom kan wel meer dan 30 meter hoog worden, met een diameter van 2-3 meter. De bloeitijd is tussen juli en september. De boom heeft buisvormige bloemen ter grootte van een golfbal die roze, paars of magenta van kleur zijn.

Waar komt Pau d’Arco vandaan?

De Pau d’Arco komt voor in Zuid- en Midden-Amerika, maar komt oorspronkelijk uit Brazilië. De meeste bomen zijn gecentreerd in het Amazonegebied, in Argentinië en Paraguay, maar ze hebben zich in de loop van de jaren tot aan het zuiden van Mexico toe verspreid.

De boom gedijt het beste in een tropisch of subtropisch klimaat. Omdat de boom op verschillende plekken wijd verspreid groeit, kunnen de soorten variëren. De meest gebruikte soort voor commercieel gebruik is de Tabebuia Impetiginosa.

Wat is de werking van Pau d’Arco?

De belangrijkste actieve bestanddelen zijn quinonen (chinonen). De groep van quinonen is een belangrijke groep verbindingen in de dieren- en plantenwereld. Quinonen spelen een rol in het biologisch transport van waterstof en elektronen tijdens de celademhaling.

Ook vitamine K en co-enzym Q10 zijn onderdeel van deze groep. Meer dan 20 quinon-verbindingen zijn ontdekt in de schors van de Pau d’Arco-boom.

Lapachol en bèta lapachol

Lapachol en bèta-lapachol, beide belangrijke inhoudsstoffen van Pau d’Arco, behoren tot de naftoquinon-groep, die relatief zeldzaam is.

De aanwezigheid van zowel naftoquinonen als anthraquinonen in Pau d’Arco is opmerkelijk en suggereert mogelijk een synergetisch effect tussen deze twee groepen, wat een belangrijk aspect kan zijn van de werkzaamheid van Pau d’Arco.

Verder bevat de schors ook flavonoïden (o.a. quercetine), benzoëzuurderivaten, coumarines (vitamine K-antagonisten) vetzuren, waaronder linolzuur, oliezuur en palmitinezuur, alfa- en gamma-tocoferol (vitamine E) en oxaalzuur.

Pau d’Arco heeft een bewezen effectiviteit aangetoond tegen talrijke ziekteverwekkende micro-organismen:

1. Antibiotisch (bijv. Staphylococcus aureus)
2. Antifungaal (bijv. Candida Albicans)
3. Antiviraal (bijv. herpes-, influenza- en poliovirus)
4. Anti-parasitair (bijv. malaria)
5. Anti-inflammatoir (bijv. huidontstekingen)
6. Antioxidant
7. Antihistamine (bijv. hooikoorts)

Wat zijn de toedieningsvormen van Pau d’Arco/Lapachol?

Pau d’Arco zijn op de markt verkrijgbaar:

• als (kruiden)thee en aftreksels
• in poedervorm/gemalen/gesneden
• in capsules
• als tinctuur (op alcohol basis)
• als alcoholvrij extract

Veel Pau d’Arco die verkrijgbaar is op de markt blijkt van slechte kwaliteit te zijn, o.a. doordat bijvoorbeeld ook de buitenste bast in het product wordt verwerkt. Deze producten bevatten niets of nauwelijks meer iets van het bestanddeel lapachol, wat enorm veel afdoet aan het effect. Het is daarom belangrijk te kiezen voor een gestandaardiseerd product van Pau d’Arco.

Quinonen lossen slecht op in water en daarom is het maken van Pau d’Arco thee niet effectief. Alleen door de bast ongeveer 10 minuten te koken, geeft het een milde effectieve oplossing.

Wat zijn de traditionele toepassingen van Pau d’Arco in de inheemse volksgeneeskunde?

De naam  ‘Pau d’Arco’ is Portugees voor ‘boogstok’. De oorspronkelijke bewoners van het tropisch regenwoud gebruikten het hout om er jachtbogen van te maken.

Ook wordt het al eeuwenlang door de inheemse bevolking gebruikt om verschillende aandoeningen te behandelen, zoals bijvoorbeeld malaria, slechte doorbloeding, schimmelinfecties, verkoudheid, syfilis, koorts, kanker en slangenbeten.

In de traditionele kruidengeneeskunde van Noord- en Zuid-Amerika wordt Pau d’Arco gebruikt vanwege zijn pijnstillende, vocht-afdrijvende, antibacteriële en stemmings-verbeterende eigenschappen. Bovendien worden aftreksels van de binnenste schors van de boom gebruikt bij verschillende huidontstekingen.

Hoe wordt Pau d’Arco geoogst en verwerkt voor commercieel gebruik?

Het hout van Pau d’Arco heeft een bijzonder hoge dichtheid en is zeer rotbestendig. De boom heeft vleesetende bladeren, waardoor o.a. parasieten geen schade aan de boom kunnen toebrengen. Wist u dat:

• alleen de binnenste schors wordt gebruikt voor medicinale doeleinden.
• het oogsten erg zorgvuldig gebeurt, zodat de boom niet beschadigt. Er wordt voor gezorgd dat er nog voldoende schors overblijft om de gezondheid van de boom niet in gevaar te brengen.
• de binnenste schors vaak wordt gedroogd en zo wordt verwerkt tot verschillende producten, zoals thee, extracten of capsules.

Zijn er onderzoeken die de effectiviteit van Pau d’Arco ondersteunen?

In de jaren 60 van de vorige eeuw werd Pau d’Arco voor het eerst wetenschappelijk onderzocht. Daarna werden de onderzoeken toegespitst op de quinonen en op het ingrediënt lapachol¹.

Verschillende laboratoriumstudies hebben aangetoond dat Pau d’Arco de groei van kankercellijnen van menselijke borst-, long-, lever- en baarmoederhalskanker kan remmen. Dieronderzoeken hebben ook aangetoond dat zowel het volledige extract van Pau d’Arco als de afzonderlijke verbindingen lapachol en bèta-lapachon de overleving kunnen verlengen².

Uit een onderzoek is gebleken dat het waterige extract uit de binnenste schors van de Pau d’Arco boom pijnverminderende en zwellingverminderende eigenschappen bezit³. Al deze voordelen gaven ons reden genoeg om Pau d’Arco in het assortiment op te nemen van onze natuurlijke voedingssupplementen.

Welke contra-indicaties en/of bijwerkingen zijn er bij Pau d’Arco?

Het wordt afgeraden om Pau d’Arco te gebruiken tijdens de zwangerschap en borstvoeding vanwege mogelijke teratogene effecten en een verhoogd risico op abortus, zoals waargenomen bij dieren als mogelijk gevolg van lapachol.

Hoewel Pau d’Arco schadelijk is voor gemuteerde cellen, virussen, bacteriën, schimmels, parasieten en andere micro-organismen, lijkt het geen schadelijke effecten te hebben op gezonde menselijke cellen. Bijwerkingen, met name misselijkheid, worden zelden ervaren en komen meestal alleen voor bij geïsoleerde componenten van Pau d’Arco, zoals pure lapachol, en dan nog alleen bij zeer hoge doseringen. Dergelijke doseringen lapachol worden over het algemeen niet bereikt bij normaal gebruik van Pau d’Arco-extracten. Bovendien zijn deze bijwerkingen volledig omkeerbaar.

Welke dosering moet je aanhouden voor Pau d’Arco?

• Gebaseerd op toepassingen in de praktijk, kan Pau d’Arco worden geadviseerd in een dosering variërend van 2000-3000 mg per dag of 500 tot 2000 mg extract per dag.
• Bij kans op een grotere infectie kan Pau d’Arco preventief worden ingenomen.
• Bij acute situaties en actieve infecties kunnen eventueel hogere doseringen gebruikt worden, daarbij rekening houdend met de persoon, interacties, indicatie en in overleg met een specialist.
• Omdat Pau d’Arco een voedingsmiddel is, kan het in tegenstelling tot een farmaceutisch medicijn wat langer duren, voor de effecten merkbaar zijn. Meestal is dat merkbaar na 2 à 3 weken.

Zijn er interacties met andere medicatie?

Doordat de schors vitamine K-antagonisten (coumarines) bevat, heeft Pau d’Arco een bloedverdunnende werking. Wij adviseren daarom om Pau d’Arco alleen tegelijk te gebruiken met bloedverdunners of anti-stollingsmedicatie na overleg met een arts of deskundige.

Voetnoten

1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0887233319307131 ↩︎
2. https://viteducatief.nl/pau-darco/ ↩︎
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11574048/ ↩︎