Supplementen: noodzaak of overbodig?

Iedereen zal het erover eens zijn: Vitamines en mineralen zijn essentieel voor een goede lichamelijke en geestelijke conditie! De ene soort heeft invloed op uw uiterlijk, een andere op uw gezondheid of zelfs op uw stemming. Vitamines zijn onmisbaar voor het in stand houden van onze gezondheid. Wanneer je niet genoeg vitamines binnenkrijgt, kunnen celprocessen verstoord raken. Er kan dan schade ontstaan aan bijvoorbeeld huid, haar, nagels, botten, zintuigen en andere organen, maar je kunt ook mentale klachten krijgen zoals verwardheid, een verminderde concentratie en vergeetachtig worden.

Per 1 januari 2021 is het aantal Nederlanders, dat één of meer chronische aandoeningen heeft, gemeten op 59%. Dat komt neer op zo’n 10,3 miljoen Nederlanders. Ons lichaam kan mineralen en de meeste vitamines niet zelf aanmaken, dus alleen met gezonde voeding kan het vitaminegehalte op peil gehouden worden. De grote vraag is: krijgen we wel voldoende vitamines en mineralen binnen via onze voeding? In normale omstandigheden zouden we voldoende vitamines en mineralen moeten kunnen halen uit een gezonde voeding.

Instanties als het Voedingscentrum en de NVWA geven aan dat voor gezonde mensen geldt dat inname van een gevarieerde voeding voorziet in de behoefte aan vitamines en mineralen. De kans op een tekort is uiterst klein en het slikken van voedingssupplementen is dan niet nodig. Een eventuele noodzaak voor het slikken van supplementen zou alleen gelden voor risicogroepen, zoals bv. Zwangere vrouwen, kleine kinderen, ouderen (die onvoldoende voedsel innemen) en personen met een alcoholverslaving of met ernstige ziekten. Door meer vitamines te nemen krijg je geen hogere weerstand en ben je ook niet beter beschermd tegen ziekmakende bacteriën en virussen. 

Andere beweringen zijn in de loop van de afgelopen tientallen jaren steeds meer opgedoken: voeding alleen is niet (meer) voldoende om ons lichaam van de nodige vitaminen en mineralen te kunnen voorzien.

Manier van produceren is veranderd

Sinds de jaren vijftig hebben we ons gericht op het verhogen van de voedselproductie op dezelfde landbouwgrond. Ook zijn genetische aanpassingen gedaan in zaden om ziektes te voorkomen en is er gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest om de opbrengst per uur of vierkante meter te maximaliseren. De vruchtbare bodem waarin onze groenten en fruit groeien, raakt op deze manier steeds meer uitgeput met als gevolg reductie van de aanmaak van vitaminen en mineralen in de bomen en planten. Ook vroege oogst en invriezen heeft nadelige gevolgen: Wanneer groente en fruit te vroeg geoogst worden, krijgen ze niet genoeg tijd om alle vitaminen aan te maken die ze normaal gesproken zouden ontwikkelen tijdens de laatste fase van hun rijping. Tijdens diepvriezen gaan voornamelijk de B-vitamines voor een gedeelte verloren.

Jaren geleden bleek al uit een artikel van de Telegraaf (16-4-2008) dat er nog maar weinig vitamines in groente en fruit te vinden zijn. Daarin wordt o.a. vermeld dat de kwaliteit van onze andijvie, bloemkool en wortelen achteruit holt en dat in de afgelopen twintig jaar de aanwezigheid van vitaminen en mineralen in de zogeheten vollegronds groente fors is teruggelopen, soms met meer dan vijftig procent.

De Telegraaf schrijft:

Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat onze groente nauwelijks nog een nuttige
stof als selenium bevat. Het is in elk geval zo laag dat het niet meer te meten is.
Dat komt omdat de bodem in feite dood is.
“Een op de drie Nederlanders krijgt tegenwoordig kanker. Dat is veel hoger dan waar ook ter
wereld”, constateert Paul Blokker van de Vereniging tot behoud van boer en milieu. “Als we
zo doorgaan komt de volksgezondheid in gevaar” , waarschuwt Blokker.
“De gemiddelde Nederlander heeft een gebrek aan zink, ijzer, selenium, koper, magnesium.
En heeft een fors tekort aan vitamine A. In veel groente zit tegenwoordig geen vitamine C
meer. Dan hebben we het over vollegronds groenteteelt, zoals bloemkool, wortelen en
andijvie”, waarschuwt Blokker.
“Het is er de afgelopen vijftien jaar uitgejast. Onze kasgroente, zoals tomaten en paprika, is
nog wel steeds voedzaam, maar ook daar zit onvoldoende selenium in. In de hele wereld
loopt het aantal mineralen en vitaminen in de voeding terug.

De grondonderzoeklaboratoria in Nederland, zoals het BLGG en ALNN, bevestigen dat de
aanwezigheid van mineralen qua gehalte beneden het streefniveau uitkomt.

In veel groenten zijn de voedingsstoffen in de loop van de tijd gedaald (m.u.v. rode paprika):

Daarnaast lijkt onze consumptie van groente en fruit af te nemen, wellicht te wijten aan teveel alternatief voedsel wat lekkerder oogt en smaakt en ons lichaam vult met meer koolhydraten dan nodig? Volgens een peiling (de Voedselconsumptiepeiling) eet 98-99% van de kinderen en 86% van de volwassenen onvoldoende groenten. Voor fruit is dat respectievelijk 74% (kinderen) en 97% (volwassenen) en voor vis respectievelijk 67% tot 94%. Dat lekkere koekje of dat lekkere stukje chocola is toch wel een heel stuk aantrekkelijker dan die wortel of die grapefruit, iets waar de reclame ook handig op in speelt.

Via drinkwater (kraanwater), lucht, chemische producten en medicijnen, kunnen wij blootgesteld worden aan bepaalde gifstoffen, wat de behoefte aan voedingsstoffen voor ons lichaam verhoogt.