Eeuwenoud en goedkoop medicijn Radbout UMC

Artrose werd tot nu toe alleen met pijnstillers en invasieve, gewrichts-vervangende operaties bestreden. Maar er is goed nieuws: recent onderzoek, uitgevoerd door de Sint Maartenskliniek en het Radboud UMC suggereert dat colchicine, een geneesmiddel dat al eeuwenlang wordt gebruikt tegen jicht, mogelijk effectief kan zijn bij de behandeling van artrose. Prachtig om te zien dat de natuur zo geneeskrachtig is.

Artrose en de zoektocht naar nieuwe behandelingen

Meer dan 1,4 miljoen Nederlanders ondervinden de gevolgen van artrose, waarbij het kraakbeen in één of meerdere gewrichten beschadigd raakt, het onderliggende bot verandert en ontstekingen in de gewrichten vaak voorkomen. Deze aandoening veroorzaakt niet alleen pijn, maar beperkt ook de mobiliteit van patiënten aanzienlijk. Een gezamenlijk onderzoek van de Sint Maartenskliniek en het Radboud UMC geeft sterke aanwijzingen dat colchicine, een oud geneesmiddel tegen jicht, ook effectief kan zijn bij de behandeling van artrose.

De potentie van colchicine

Colchicine wordt al sinds het begin van onze jaartelling gebruikt tegen jicht. Hoogleraar Cardiologie Jan Hein Cornel van het Radboud UMC en zijn collega’s hadden eerder het idee dat dit middel mogelijk ook werkzaam zou kunnen zijn tegen hart- en vaatziekten, waar ontsteking eveneens een belangrijke rol speelt. Hun onderzoek onder ruim 5000 hart- en vaatpatiënten toonde aan dat colchicine de kans op een hartinfarct, beroerte, dotterbehandeling of bypassoperatie met dertig procent verminderde.

Ontdekking bij Artrose

Een reumatoloog (Calin Popa) van de Sint Maartenskliniek raakte onder de indruk van deze bevindingen en vroeg zich af of dit geneesmiddel ook ontstekingen bij artrose zou kunnen remmen. Hij nam contact op met Cornel en de twee onderzoekers besloten samen een plan op te stellen. Hun doel was om te onderzoeken hoeveel hart- en vaatpatiënten uit het colchicine-onderzoek uiteindelijk een nieuwe knie of heup kregen.

Veilig en goedkoop

Het onderzoek werd uitgevoerd door Michelle Heijman, onderzoeker bij de Sint Maartenskliniek. Uit de resultaten bleek dat het middel inderdaad leek te werken tegen artrose. Het aantal patiënten dat een knie- of heupvervanging onderging in de groep die behandeld werd met colchicine, was ruim dertig procent lager dan in de placebogroep. Bovendien is colchicine als oud geneesmiddel bekend als veilig in gebruik.

De behandeling is eenvoudig: één keer per dag een voorgeschreven tablet door de huisarts.

Michelle Heijman, onderzoeker bij de Sint Maartenskliniek, voerde het onderzoek uit. ‘Het middel lijkt inderdaad te werken tegen artrose. Het aantal patiënten met een knie- of heupvervanging was in de groep behandeld met colchicine ruim dertig procent lager dan in de placebogroep. Omdat het zo’n oud medicijn is, weten we dat het veilig is. En de behandeling is makkelijk: eenmaal daags een tabletje, door de huisarts voorgeschreven.’ 

De toekomst van colchicine in de behandeling van artrose

Popa ziet een veelbelovende toekomst voor colchicine als behandeling voor artrose. Hij benadrukt dat er weliswaar andere middelen zijn die enige effectiviteit tonen bij artrose, maar deze zijn ofwel minder veilig of zeer kostbaar. Colchicine daarentegen kost slechts enkele tientjes per jaar. Aangezien artrose zo wijdverspreid is, kan het gebruik van colchicine aanzienlijke kostenbesparingen opleveren.

Nog geen behandeling maar vervolgonderzoek

Patiënten met artrose kunnen nog niet behandeld worden met colchicine. Omdat het onderzoek gebruik maakte van gegevens van een studie naar hart- en vaatpatiënten, kunnen artsen het middel nog niet voorschrijven voor artrose. Daarom willen Popa en Cornel vervolgonderzoek doen dat specifiek gericht is op artrose. 

Het is momenteel nog niet mogelijk om patiënten met artrose te behandelen met colchicine, aangezien het onderzoek gebruikmaakte van gegevens van een studie naar hart- en vaatpatiënten. Om die reden plannen Popa en Cornel vervolgonderzoek dat specifiek gericht is op artrose.

Popa benadrukt de mogelijke positieve gevolgen van colchicine als behandeling voor artrose: “Als we kunnen bevestigen dat colchicine effectief is, zou dat fantastisch nieuws zijn. We kunnen artrosepatiënten eindelijk een veilig en effectief middel bieden, wat hun kwaliteit van leven aanzienlijk zou verbeteren en in sommige gevallen zware operaties zou kunnen uitstellen of zelfs voorkomen. Dit zou zorgkosten kunnen besparen. Kortom, een win-win situatie.”

Bron
https://www.radboudumc.nl/nieuws/2023/eeuwenoud-en-goedkoop-medicijn-veelbelovend-voor-toekomst-artrosepatienten

Over de publicatie

Dit onderzoek is gepubliceerd in the Annals of Internal Medicine: Association of Low-Dose Colchicine With Incidence of Knee and Hip Replacements. M.W.J. Heijman, A.T.L. Fiolet, A. Mosterd, J.G.P. Tijssen, B.J.F. van den Bemt, A. Schut, J.W. Eikelboom, P.L. Thompson, C.H.M. van den Ende, S.M. Nidorf, C.D. Popa, J.H. Cornel. DOI: 10.7326/M23-0289