Zitten er nog wel voldoende vitaminen en mineralen in onze voeding?
Waarom hebben wij vitaminen en mineralen nodig?
Als wij willen dat ons lichaam een goed werkende stofwisseling heeft, is het belangrijk dat ons lichaam in staat is om zichzelf te ontgiften door middel van een goed immuunsysteem.
Gifstoffen zijn substanties die mogelijk schadelijk zijn voor onze cellen en weefsels. Ze kunnen bestaan uit kleine moleculen, eiwitten of andere elementen, afkomstig zowel als van buiten als van binnen het lichaam. Het menselijk lichaam produceert voortdurend gifstoffen als gevolg van metabolische processen die essentieel zijn voor overleving. Bijvoorbeeld, het mechanisme dat cellen energie verschaft, genereert vrije radicalen, instabiele moleculen die cel beschadiging kunnen veroorzaken wanneer ze zich ophopen. Gifstoffen kunnen binnen komen via voedsel, ademhaling en het gebruik van stoffen zoals tabak of alcohol. De lever en de nieren spelen een cruciale rol bij het neutraliseren en verwijderen van gifstoffen in het lichaam.
Het immuunsysteem van ons lichaam werkt goed, wanneer het wordt voorzien van de juiste benodigde stoffen, in de juiste hoeveelheden. Omdat er een samenwerking is tussen de verschillende vitaminen en mineralen is het goed om dit zoveel mogelijk in balans te hebben.
Ons lichaam kan zelf Vitamine A, D, K en B3 aanmaken, maar heeft nog veel meer vitaminen en mineralen nodig voor een optimaal functioneren. Dat we voeding naar binnen werken is niet voor niets, want ons lichaam weet dat we niet zonder die vitaminen en mineralen kunnen.
De vitaminen die we nodig hebben zijn de in vet-oplosbare vitamines A, D, E en K en de in water-oplosbare B-vitamines en vitamine C. We hebben de grootste hoeveelheid nodig van de mineralen Magnesium, Calcium, Natrium en Kalium en daarnaast ook de mineralen Chloride en Fosfor. Van de spoorelementen (mineralen in uiterst kleine hoeveelheden) zijn de meest essentiële: Jodium, IJzer, Chroom, Koper, Zink, Mangaan, Selenium en Molybdeen.
Maar zitten er nog wel genoeg vitaminen en mineralen in onze voeding?
Het antwoord op deze vraag is natuurlijk heel persoonlijk. Wij vinden het wel belangrijk om een aantal cruciale ontwikkelingen met u te delen. Zo hebben we tegenwoordig te maken met intensieve landbouw, kunstmest, bestrijdingsmiddelen, genetisch gemodificeerd organisme, ultra bewerkte voeding en vroege oogst.
Intensieve landbouw
Vroeger werd er op hetzelfde stuk grond verschillende soorten groente en fruit verbouwd en vervolgens steeds weer op andere plaatsen, zodat de grond rijk bleef aan voedingsstoffen. Tegenwoordig wordt er steeds dezelfde groente en fruit verbouwd op hetzelfde stuk grond (intensieve landbouw), waardoor de voedingsstoffen in de grond afnemen.
Kunstmest
Kunstmest zorgt ervoor dat planten goed groeien, wat uiteraard positief is voor de opbrengst, maar kunstmest bevat te weinig mineralen die een plant eigenlijk nodig heeft, waardoor de bodem verarmt en de planten kwetsbaarder worden voor het aanrichten van schade door schimmels, insecten en ander (on)gedierte.
Bestrijdingsmiddelen (pesticiden)
Om bacteriën en schimmels aan te pakken wordt er gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen. Uit een onderzoek door het Pesticide Action Network (PAN) blijkt dat op steeds meer groente en fruit sporen zijn gevonden van mogelijk schadelijke bestrijdingsmiddelen. Dit is gecontroleerd op 100.000 stuks Europees geproduceerd groente en fruit. De gifstoffen van bestrijdingsmiddelen zorgen voor een slechte kwaliteit van de voedingsbodem van de planten, waardoor de planten het moeilijker krijgen om zich gezond te ontwikkelen.
GGO (Genetisch Gemodificeerd Organisme)
Er is bezorgdheid dat de eiwitten die allergische reacties veroorzaken in één voedingsmiddel, nu kunnen worden overgedragen naar andere voedingsmiddelen. Hoewel voedselregulerende instanties bedrijven verplichten om aan te geven of aangepast voedsel ‘probleemeiwitten’ bevat, vrezen sommige experts toch dat onbekende allergenen onopgemerkt kunnen blijven. Mensen vrezen dat de genetische modificatie zorgt voor stoffen in ons eten die daar helemaal niet thuishoren, zoals bepaalde chemische stoffen. Zo zouden stoffen als glyfosaat in ons eten terecht komen, een stof die volgens het WHO kankerverwekkend is. Onderzoek hierover geeft verdeelde resultaten.
Ultrabewerkte voeding
Voeding wordt steeds vaker industrieel bewerkt. Er worden allerlei chemische stoffen gebruikt om ervoor te zorgen dat voeding langer houdbaar blijft, dat het er beter uit ziet en beter smaakt. Bewerkt en geraffineerd voedsel bevat nog maar een fractie van de oorspronkelijke hoeveelheid vitaminen en mineralen.
Vroege oogst
Om groente en fruit langer te kunnen bewaren, is een vroege oogst nodig, nog voordat het helemaal is gerijpt, maar groente en fruit maken juist in het late deel van de rijping hun vitaminen aan.
Onderzoeken
Instanties als de EFSA (European Food Safety Authority), de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) en het Voedingscentrum geven aan dat het mogelijk is om met gezonde en gevarieerde voeding alle benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen. Dit zou zeker zo zijn, als onze voeding inderdaad nog steeds dezelfde hoeveelheden vitaminen en mineralen zou bevatten als vroeger. Een onderzoek in 2008 van de Universiteit van Wageningen, toonde aan dat de kwaliteit, ofwel het percentage vitaminen en mineralen in onze groente en fruit, sterk is teruggelopen. Dit onderzoek werd indertijd aangehaald in een publicatie van de Telegraaf met informatie van de Consumentenbond. De studie vergeleek het percentage vitaminen en mineralen van 1985 met 2002 en er werd gezien dat het magnesium gehalte in wortels en aardappels resp. met 75% en 48% was gedaald, het calcium gehalte in aarbeien en wortels met resp. 43% en 24% was gedaald, het foliumzuur in broccoli met 62% was gedaald, de vitamine B6 in bonen en bananen resp. 77% en 95% waren gedaald en dat de vitamine C in komkommers en appels met resp. 99% en 80% waren gedaald.1
In een literatuurstudie genaamd ‘Trends in bodem en gewaskwaliteit’ van 2017 door het Louis Bolk Instituut staat het volgende:
Ten aanzien van diverse macro- en micronutriënten in de bodem zijn er wel duidelijke aanwijzingen dat deze op diverse plekken een duidelijke afname laten zien. Macronutriënten zijn mineralen die planten in relatief grote hoeveelheden nodig hebben voor hun groei ( koolstof, waterstof, zuurstof, stikstof, fosfor, kaliumcalcium, magnesium, zwavel), terwijl van micronutriënten (sporenelementen) slechts kleine of zeer kleine hoeveelheden nodig zijn (ijzer, koper, zink, borium, nikkel, mangaan, molybdeen, chloor). Eurofins ziet in haar data archief van historische analyses in Nederlandse bodem dat er in Nederlandse bodems in de loop der jaren steeds vaker tekorten optreden.
Samenvattend voor nutriënten in de bodem: In Nederlandse landbouwbodems is een afname te zien voor de hoeveelheid micronutriënten (borium, ijzer, koper, mangaan, molybdeen, zink, selenium) die voor landbouwgewassen beschikbaar is, hoewel er (nog) geen sprake is van tekorten die tot een verminderde plantengroei leiden. Wereldwijd worden in toenemende mate tekorten in landbouwbodems beschreven.2
Voordelen van multivitaminen
Vitaminen en mineralen spelen een essentiële rol bij vele cellulaire processen, waaronder energieproductie en metabolisme. In de National Library of Medicine is een artikel te vinden over een onderzoek waarbij een groep van 82 gezonde jonge sporters in de leeftijd van 18-35 jaar 4 weken lang 3x de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid wateroplosbare vitaminen plus Co Enzym Q10 toegediend kregen. Zij werden beoordeeld tijdens 30 minuten van steeds inspannendere oefeningen en veeleisende cognitieve taken. Uit dit gerandomiseerde, placebogecontroleerde, parallelle groepenonderzoek bleek dat de mentale vermoeidheid lager was tijdens inspanning; de toename van fysieke vermoeidheid na 30 minuten inspanning werd verminderd en de stressbeoordelingen na cognitieve taken waren verminderd na inname van multivitaminen en mineralen.3
Omdat de productie van ons voedsel tegenwoordig veelal gericht is op kwantiteit en commercie en minder op kwaliteit, is het lastiger om voldoende vitaminen en mineralen via ons voedsel binnen te krijgen. Geleidelijk zijn we gewend geraakt aan deze tekorten, maar het is belangrijk om in te zien dat onze voeding minder rijk is aan vitaminen en mineralen dan vroeger en we zullen verstandige keuzes moeten maken om ervoor te zorgen dat de biochemische processen in ons lichaam goed kunnen blijven functioneren.
Gelukkig zijn er al steeds meer boeren die op een verantwoorde wijze landbouw en veeteelt uitvoeren. Als er nog velen zullen volgen, zullen we op grotere schaal de bodem weer kunnen herstellen. Om ons lichaam toch van de benodigde vitaminen en mineralen te kunnen voorzien, is het een goede keus om supplementen in te nemen als toevoeging op uw dagelijkse voeding.
Het voordeel van multivitaminen is dat alle essentiële vitaminen en mineralen verzameld zijn in 1 tablet.
Onze Multivitamineralen bevatten de vitaminen, mineralen en spoorelementen die nodig zijn bij de regulatie van enzymen en hormonen en belangrijk zijn voor de gezondheid van botten, huid, haar, nagels, tanden, bloedvaten en voor het verminderen van vermoeidheid en het leveren van energie.
- Algemeen Dagblad, 16 april 2008, Richard van de Crommert. https://co.pinterest.com/pin/423901383662961254/ ↩︎
- https://www.louisbolk.nl/sites/default/files/publication/pdf/trends-bodem-en-gewaskwaliteit.pdf ↩︎
- Nutr Metab (Lond) 2020 Feb, Acute and chronic effects of multivitamin/mineral supplementation on objective and subjective energy measures ↩︎
