Wanneer is een moedervlek kwaadaardig?

Moedervlekken: wat zijn het, hoe herkent u een kwaadaardige moedervlek en wat kunt u eraan doen? In deze blog leggen we het uit.

Wat zijn moedervlekken?

Moedervlekken zijn goedaardige bultjes of vlekjes op de huid die ontstaan door de ophoping van pigmentcellen. Ze zijn meestal bruin of zwart van kleur, maar kunnen ook andere kleuren hebben, zoals rood, roze, blauw of wit. Moedervlekken komen bij vrijwel iedereen voor en zijn meestal onschuldig.

Soorten moedervlekken

Er zijn verschillende soorten moedervlekken:

• Gewone moedervlekken: 
  Dit is de meest voorkomende vorm van moedervlekken. Ze zijn meestal rond of ovaal van vorm, hebben een regelmatige rand en zijn egaal van kleur.
• Onrustige moedervlekken: 
  Deze moedervlekken zijn groter, onregelmatiger van vorm en kleur en kunnen ook roodachtig zijn. Ze worden ook wel dysplastische naevi genoemd.
• Reuzemoedervlekken: 
  Dit zijn grote moedervlekken die al bij de geboorte aanwezig zijn of in de eerste levensjaren ontstaan. Ze kunnen tot wel 20 centimeter in doorsnee worden.
• Kwaadaardige moedervlekken:
  Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat uit pigmentcellen. Melanomen kunnen ontstaan uit gewone moedervlekken, maar kunnen ook spontaan ontstaan. De kans dat een gewone moedervlek kwaadaardig wordt is klein, maar het is wel belangrijk om moedervlekken in de gaten te houden en bij twijfel een arts te raadplegen.

Hoe herkent u een kwaadaardige moedervlek?

Er zijn een aantal kenmerken waaraan een kwaadaardige moedervlek te herkennen is. Bij vragen over onze 100% natuurlijke verzorgingsproducten gebruiken we altijd onderstaande vuistregel (ABCDE-regel) in het Engels:

• (A) Asymmetrie: 
  Een kwaadaardige moedervlek is groeit niet symmetrisch. De ene helft van de vlek ziet er anders uit dan de andere helft.
• (B) Border:
  De rand van een kwaadaardige moedervlek is onregelmatig en grillig.
• (C) Color: 
  Een kwaadaardige moedervlek kan verschillende kleuren hebben, zoals bruin, zwart, rood, blauw of wit. Een normale moedervlek verandert niet van kleur.
• (D) Diameter: 
  Een kwaadaardige moedervlek is vaak groter dan 6 millimeter.
• (E) Evolutie: 
  Een kwaadaardige moedervlek verandert in de loop van de tijd. Meestal is er binnen enkele maanden een verandering van vorm, kleur of grootte.

Een moedervlek die alleen groter geworden is, is vaak onschuldig. Als A, B, of C niet aan de orde is, betekent dit meestal dat er niets bijzonders aan de hand is. U dient wel goed op te letten als moedervlekken pijn doen, jeuken of wondjes vertonen. Ook dan is het niet direct gevaarlijk, maar wel verstandig de huisarts te raadplegen.

Moedervlekken vergelijken

Radar vroeg dermatoloog Tjinta Brinkhuizen (Catharinaziekenhuis Eindhoven en Maastricht Universitair Medisch Centrum) hoe een kwaadaardige moedervlek te herkennen is. Tjinta gaf een verhelderend antwoord vinden wij: “Waar het altijd bij begint, is dat je een moedervlek moet beoordelen op basis van hoe je hele huid eruit ziet. Ieder mens maakt een ander soort moedervlekken aan en heeft daar ook een ander patroon in”. Daarnaast vertelt Brinkhuizen. ‘Het is goed te weten dat moedervlekken sowieso klachten kunnen geven, bijvoorbeeld als de vlek wat dikker is en onder een broekrand of beha-bandje zit. Dat kan gaan irriteren, maar dat is nog geen directe reden voor paniek.’ 

Wat kun je doen als je een moedervlek hebt?

Als je een moedervlek hebt, is het belangrijk om deze in de gaten te houden. Let op de volgende zaken:

• Verandert de vorm, kleur of grootte van de moedervlek?
• Vertoont de moedervlek jeuk, pijn of bloedingen?
• Is de rand van de moedervlek onregelmatig en niet scherp?

Als je een van deze veranderingen opmerkt, maak dan een afspraak bij de huisarts. De huisarts kan de moedervlek beoordelen en zo nodig een verwijzing geven naar een dermatoloog.

Behandeling

Als er sprake is van een kwaadaardige moedervlek, wordt deze meestal verwijderd door middel van een excisie. Dit houdt in dat de moedervlek met een klein stukje omringende huid wordt weggesneden. De verwijderde moedervlek wordt vervolgens onderzocht door een patholoog. Als de uitslag van het onderzoek bevestigt dat het om een melanoom gaat, wordt de behandeling verder bepaald.

Preventie

Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om de kans op het krijgen van een melanoom te verkleinen:

• Beperk blootstelling aan zonlicht.
• Smeer je in met een zonnebrandcrème met een hoge SPF.
• Gebruik Aloë Vera als verkoelende after-sun
• Draag beschermende kleding als je in de zon bent.

Conclusie

Moedervlekken zijn meestal onschuldig, maar het is belangrijk om ze in de gaten te houden en bij twijfel een arts te raadplegen. Door blootstelling aan zonlicht te beperken en jezelf goed in te smeren met zonnebrandcrème, kun je de kans op het krijgen van een melanoom verkleinen.